(Bijna-) Energieneutraal bouwen wordt over vijf jaar wet. Bouwers en ontwikkelaars moeten daar niet op wachten, maar nu al gaan zorgen dat de bewoner het wíl. Wat werkt? Het nieuwe platform ZEN voor de Klant wil praktijkervaringen hierover verzamelen en delen.
De Rc-eisen, luchtdicht bouwen, een balansventilatiesysteem – het zal een bewoner allemaal worst wezen. Die wil gewoon een goed en comfortabel huis zonder oververhitting en tocht en met voldoende verse lucht in de woon- en slaapkamer. En een lage energierekening (of zelfs nul als het kan).
Die Rc-waarde, die kierdichting en dat ventilatiesysteem maken dat allemaal wel mogelijk, mits goed uitgedacht en uitgevoerd natuurlijk, maar bouwers moeten het daar niet over gaan hebben met die bewoner. Of, erger nog, zich erachter verschuilen. “Dat een bewoner zegt dat hij koudeval ervaart en dat die bouwer dan zegt: ‘ja, maar de Rc-waarde klopt’. Dat willen we echt niet meer horen”, zegt Charlie Martens.
Martens is programmaleider van het nieuw opgerichte platform ZEN voor de Klant. ZEN staat voor Zeer Energiezuinige Nieuwbouw, maar ook voor ‘in je kracht staan’, aldus de oprichters van het platform. Dat zijn Aedes, Bouwend Nederland, NEPROM en NVB, verenigd in het Lente-akkoord voor energiezuinige nieuwbouw.
Volgende fase
Claudia Bouwens van het Lente-akkoord zegt over de reden om ZEN voor de Klant het op te zetten: “Het Lente-akkoord is in 2008 getekend om energiezuinige nieuwbouw aan te jagen. Al vanaf het begin was het doel: energiereductie in relatie tot klantwensen. Denk aan betaalbaarheid, comfort, gezondheid. Daarbij hebben we eerst ingezet op betere bouwkwaliteit en een hoger kennisniveau bij bouwers en ontwikkelaars. Want dat ‘achterstallige onderhoud’ was er. Dat kwaliteitsbesef zit nu al beter in de hoofden, al zijn we ook daarmee nog niet klaar: nog steeds besteden we veel aandacht aan kennisoverdracht over bijvoorbeeld de gebouwschil en ventilatie. Toch is het belangrijk om nu naar een volgende fase te gaan: bouwers en ontwikkelaars moeten dichter op die consument gaan zitten. Ze moeten beter snappen hoe consumenten reageren op energiemaatregelen. Wat werkt en wat niet werkt. Wat ze willen. Zij zijn leidend.”
Van aanbod naar vraag
Het Lente-akkoord wil hierbij alvast voorsorteren op de toekomst. De EU streeft naar bijna-energieneutrale nieuwbouw (ofwel BENG) per 31 december 2020. Dit streven wordt waarschijnlijk per 1 januari 2021 wettelijk verankerd in het Bouwbesluit. “Maar alleen aangestuurd door wetten vanuit de overheid komen we er niet”, zegt Bouwens. “Waarom niet? Toch een beetje de Nederlandse koopmansmentaliteit – wat we kennen is goed genoeg. Ons doel is ervoor te zorgen dat de koper en huurder BENG – of het nu energieneutraal of Nul-op-de-meter wordt genoemd – ook daadwerkelijk wil.”
Martens: “De bouw is veranderd van aanbodmarkt naar vraagmarkt. Inspelen op de wensen van de klant is belangrijk, die komt veel meer centraal te staan. Ga uit van kansen in plaats van risico’s. Met ZEN willen we dat duwtje geven.”
Proberen wat werkt
Tijdens de startbijeenkomst van ZEN voor de Klant eind mei is al een aantal ervaringen gedeeld van koplopers. Bijvoorbeeld van Volker Wessels Vastgoed, dat een woningproject met deels notanulwoningen bouwde en vervolgens notanul als optie aanbood voor de rest van het project. Het werkte: 60% van de overige kopers wilde het. Bouwens: “Als je ziet dat je buren of vrienden het hebben, wil jij het ook. Zo werkt het. In Doetinchem heeft Volker Wessels notanul ook geprobeerd, puur als optie, daar koos weer niemand het. Het gaat er bij ZEN voor de Klant ook om dat je probeert wat werkt.”
Dat daarbij fouten worden gemaakt, is niet erg, zegt Martens. “Hoe meer er fout gaat, hoe verder we komen, als we dat delen. Het oude aanbodmodel is kwetsbaar, dat komt echt niet meer terug. Dit is een andere manier van benaderen. ‘Ja, maar…’ is oude praat, dat moeten we als bouw voor eeuwig verbannen. Bouwers moeten tegen de klant leren zeggen: ik ben pas tevreden als jij dat bent.”
Spelregels
Voor deelname aan het ZEN-platform zijn vier spelregels bepaald:
- Deelnemers starten binnen twee jaar met de bouw van minimaal één nieuwbouwproject dat tenminste voldoet aan de bijna energieneutrale eis van 2021.
- Bij oplevering van het project worden energieprestatie en ventilatie getoetst door middel van bijvoorbeeld het ISSO-opleverprotocol voor nieuwbouwwoningen.
- Het project is gericht op klantwensen. De klanttevredenheid wordt gemonitord door middel van een klanttevredenheidscijfer. Uitgangspunt is een rapportcijfer van minstens 7,5.
- Partijen werken actief mee aan het delen van opgedane kennis en ervaring met elkaar en andere stakeholders.
Interesse om deel te nemen? Meld u aan via info@lente-akkoord.nl. Lid zijn van Bouwend Nederland, NVB, NEPROM of Aedes is wel een vereiste. Voor een verslag van de startbijeenkomst zie www.lente-akkoord.nl.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.