De stap naar lage temperatuurverwarming is sneller te maken dan je denkt. Dat bleek tijdens het webinar Stap voor stap verduurzamen, waarbij speciaal gekeken werd naar het samenspel tussen opwekker en afgifte. Ook comfortkoeling ligt zelfs met een hybride warmtepomp binnen handbereik.
Het webinar werd door Eisma Bouwmedia georganiseerd, in samenwerking met Nefit Bosch, Jaga en technische groothandel Rensa.
Het uurtje vakinformatie is hier kosteloos terug te kijken.
Hybride: kansen nog niet verzilverd
De hybride warmtepomp heeft het nog lastig, hoewel het qua vermogensbereik een potentieel heeft van miljoenen woningen in Nederland. Installateurs zijn nog niet altijd overtuigd van, of vertrouwd met de mogelijkheden. En er zijn investeringen mee gemoeid, die enkel gedaan worden wanneer het verhaal overtuigend is en technisch goed onderbouwd is. Niettemin zitten de cursuslokalen voor warmtepomptechniek bomvol, zelfs in deze online coronatijd.
Volgens Rob Haarman, technisch trainer van Nefit Bosch, is die ketel-warmtepompcombinatie de perfecte tussenstap voor woningen die op lange termijn van het gas afgaan (dus nog een ketelleven verder), of een duurzame overbrugging vergen, in afwachting van gemeentelijke plannen rondom het Klimaatakkoord. “Een stap zonder spijt.”
De HR-ketel is enkel backup bij koude winters en voor het tapwater. “Technisch gezien is er volledig dekking. Gelukkig zien we de argwaan en twijfel steeds meer verdwijnen.” In het webinar legt hij aan de hand van een principeschema en de stooklijn uit, hoe een (hybride) warmtepomp voor veel bestaande woningen een aantrekkelijke optie is. Mits voldaan wordt aan een aantal basisvoorwaarden voor wat isolatie, ventilatie, leidingsysteem en afgifte. Die stap naar lage temperaturen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Technische consequentie bij een hybride is uiteraard ook het buitendeel. Aandachtspunt hierbij is het geluid.
Radiator vervangen
Tussentijds, bijvoorbeeld bij verhuizing of klussen, een radiator vervangen is ook altijd een pré. Een variant die ook geschikt is voor lage temperaturen hoeft qua afmeting niet groter te zijn om hetzelfde vermogen te halen. In een goed geïsoleerde woning hoeft niet per definitie vloerverwarming te worden toegepast, zegt Eric van den Oudenalder van Jaga. Ook kan de kracht in de combinatie worden gezocht. “De vloerverwarming niet op 19 maar op 17°C en een sneller reagerende convector voor het laatste tikje tot comfortniveau.”
Vraag naar koeling stijgt
Koeling blijkt een goed extra verkoopargument voor de (hybride)warmtepomp, zegt Eric van den Oudenalder, op basis van verkoopcijfers van de Strada Hybrid, de convector waarmee benedenverdiepingen maar ook slaap en werkkamers vraaggestuurd kunnen worden gekoeld. Voorwaarde hiervoor is onder meer wel een buffervat in de installatie, die -eenmaal afgekoeld- koel water van 19°C graden -net boven het dauwpunt- door de leidingen laat stromen. De installatie kan dan op warme dagen een topkoeling van maximaal 5°C realiseren. In het webinar leggen Eric van Oudenalder en Rob Haarman uit hoe het principeschema er dan uitziet, en (globaal) wat de kosten zijn.
Test: warmtepomp-proof
Een test om te kijken of een gasgestookte woning met radiatoren ‘warmtepomp-proof’ is, is de aanvoertemperatuur van de verwarming terug te draaien naar 45 à 50 °C. Wanneer er comfortklachten ontstaan, kan de temperatuur weer opgeschroefd worden. Indien er een stookseizoen geen klachten zijn, is de woning geschikt voor de warmtepomp, luidt de grove vuistregel. “Op basis van KNMI kengetallen hebben we berekend dat een goed geïsoleerde woning in 80% van de dagen op een stooklijn van onder de 35°C kan worden verwarmd.” In de overige dagen kan de cv-ketel bijspringen (bij hybride) of het elektrisch element ingeschakeld worden. Voorwaarde voor comfortbehoud is dan wel dat met lagetemperatuur radiatoren of convectoren gewerkt moet worden. Die kunnen desgewenst met ventilatoren nog voor extra afgifte zorgen. Het verschil tussen 45°C en 35°C in stookkosten is volgens Van den Oudenalder slechts 19 euro op jaarbasis.
Kijkers van het webinar krijgen de onderzoeksresultaten van de installatieconcepten aangereikt.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.