Door een jaren-50-woning in Loo goed in te pakken, kon deze in een paar stappen van de aardgasaansluiting af. Een bodemwarmtepomp zorgt voor warmte en warm tapwater, in combinatie met bestaande zonnecollectoren.
Waar voor veel bestaande woningen de route naar gasloos er eentje is van vele kleine stappen, is hier het tegenovergestelde gebeurd. In één rigoureuze verbouwing van een halfjaar werd een traditionele vrijstaande woning van dik zeventig jaar oud naar nul-op-de-meter gebracht. Het betreft hier de woning van werkorganisator/projectleider Ferry Bruns van Peters Installatietechniek uit Zevenaar. Hij maakte samen met zijn collega’s een plan voor zijn eigen woning in Loo. Het doel: maximaal verduurzamen voor het beschikbare budget en een technisch afgeschreven woning energetisch reanimeren. De kozijnen en ramen (HR++) waren nog van prima kwaliteit. Net als dat het eerder aangelegde systeem van mechanische ventilatie met raamroosters (afzuiging in keuken, toilet en badkamer) niet aangepakt hoefde te worden.
Transmissie
Bruns ging in zijn transmissieberekening uit van het maximale rendement dat te halen was uit isolerende maatregelen, om op een benodigd verwarmingsvermogen van rond de 6 kW uit te komen. Zodat een bodemgebonden warmtepomp van Alpha Innotec (SWCV 62K3) kon voorzien in de volledige vraag naar verwarming en tapwater.
Vraagreductie
Dat lukte. Natuurlijk, veel ingrepen zijn fors, maar de bovenverdieping bleef helemaal intact. Zoals bij veel woningen verwacht Bruns hier niet veel te stoken. “We gaan komende winter kijken of leidingwerk en radiatoren hier afdoende zijn. Maar ik verwacht dat de isolerende maatregelen voldoende comfort geven.” Daarmee is het een mooi voorbeeld van het gegeven dat verduurzaming altijd moet beginnen bij het terugdringen van de warmtevraag door middel van isolatie. De trias energetica in optima forma. Duurzame installatietechniek maakt het dan helemaal af.
Subsidie
Niet onbelangrijk: voor deze renovatie is flink wat ISDE-subsidie gekregen. De gevel-, vloer- en dakmaatregelen plus de warmtepomp kwamen allemaal in aanmerking. Zo’n 20 procent van de kosten van de isolatiemaatregelen en 30 procent van de aanschaf van de warmtepomp vloeiden terug in de portemonnee van de opdrachtgever. Voor dit project is de totale som van de ISDE-aanvraag zo’n 12.000,- euro.
Een fotoverslag toont de belangrijkste ingrepen.
De woning voor de metamorfose. Het huis in het dorp Loo vlakbij Arnhem stamt uit 1950 en was volledig voorzien van door een cv-ketel gevoede radiatoren. De spouwmuur was slechts enkele centimeters groot en gevuld met steenwolvlokken. Extra isoleren in de spouw was dus geen optie meer.De warmtepompinstallatie, in de bijkeuken, heeft geen standaard boiler, maar een 400 liter solarboiler met dubbele spiraal. Op de garage liggen namelijk nog twee bestaande Nefit zonnecollectoren. “Zonde om niet te gebruiken”, zegt Ferry Bruns, ook al leveren deze collectoren niet het hele seizoen door voldoende om het tapwaterverbruik te dekken. De onderste spiraal wordt gevoed door de collectoren, de bovenste door de warmtepomp. Sensoren meten de temperaturen en de verhouding voor voldoende capaciteit voor verwarming en tapwater. Eens per week zorgt een elektrisch element voor thermische desinfectie.“Ik had het voor het kiezen en dan is een bodemgebonden systeem qua rendement altijd beter dan lucht/water. Plus, nu heb ik bijna gratis koeling.” De tuin ging toch overhoop, dus was er alle ruimte voor de boorwagen van Nathan. Eén bodemlus van 2 x 32 mm gaat direct naar de bijkeuken, waar de warmtepomp komt te staan.Het dak is zowel aan de oost- als westzijde bedekt met 14 zonnepanelen van 370 Wp. De 28 panelen – “het moest van mij symmetrisch worden” – zijn met een GSE indaksysteem verzonken in het dakvlak aangebracht. De panelen worden daarbij gemonteerd op een kunststof montageplaat, die op de tengels van de dakplaten wordt bevestigd.De benedenverdieping is voorzien van vijf groepen van in totaal 46 m2 vloerverwarming (Uponor). Deze staat altijd open en is tevens de verwarmingsbuffer van de installatie.Het houten dakbeschot is aan de buitenkant geïsoleerd met dampdoorlatende eps-platen (Unidek Reno Dek) van 18 cm dik met een Rc-waarde van 6,0. Vanwege de uitdijende gevel is ervoor gekozen nieuwe overstekken te maken.Vaak worden dergelijke platen bepleisterd, maar in de buurt zag Bruns dat SWI uit Doesburg bezig was een vergelijkbaar project uit te voeren met steenstrips op isolatieplaten met voorgevormde voeg. Bij het Dämmklinker systeem worden strips gezaagd van bakstenen die je zelf kunt uitkiezen. Hierdoor behield de woning zijn karakteristieke look, terwijl hij wel 15 cm dikker werd. Voor een chique uitstraling zijn nieuwe overstekken in het dak gemaakt.Het merendeel van het installatiewerk heeft Ferry Bruns zelf uitgevoerd. “Een mooie ervaring om de techniek die we dagelijks toepassen in onze nieuwbouw en renovatieprojecten nu bij je eigen woning te monteren. De inbedrijfstelling is door een F-gassen gecertificeerde collega verzorgd. Ook een mooie gelegenheid om de werking van het systeem zelf als ‘klant’ te ervaren.”De buitengevel van de woning is rondom voorzien van 12 cm dikke thermische isolatieplaten van eps (Neopor, Rd-waarde 3,75), die gelijmd en met pluggen aan de gevel verankerd worden.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.