Arbitrage | Ernstige gebreken aan het dak?

Een doorbuigend dak en lekkage. Twintig jaar na oplevering van zijn woning klaagt de opdrachtgever over deze, in zijn ogen, ernstige gebreken die de dakconstructie aantasten. De aannemer beroept zich op verjaring. Of dat terecht is, beoordeelt de arbiter.

Twintig jaar na de bouw van zijn woning constateert de opdrachtgever lekkage in het dak, dat ook nog eens doorbuigt. Hij meldt deze ‘ernstige gebreken’ bij de aannemer, die het dak uitgebreid inspecteert. Niks doorgezakt, luidt zijn conclusie. Het dak heeft normale glooiingen. De vakman wijst alle aansprakelijkheid af, een beroep doende op verjaring. De bewoner besluit zijn eis tot herstel van de gebreken door te zetten tot in de rechtszaal. Hij heeft immers recht op wettelijke garantie.

Ernstig gebrek?

De contractuele vervaltermijn voor verborgen gebreken van vijf jaar na de onderhoudstermijn van zes maanden is ruimschoots verstreken. Als er sprake is van ernstige gebreken, dan geldt een contractuele vervaltermijn van twintig jaar na de onderhoudstermijn van zes maanden en een wettelijke verjaringstermijn van twintig jaar na oplevering. De vraag is dus of de doorbuiging van het dak – al dan niet in combinatie met de lekkage – een ernstig gebrek is. Dan moet de hechtheid van de constructie of een wezenlijk onderdeel daarvan zijn aangetast of in gevaar zijn.

Is de hechtheid van de constructie of een onderdeel daarvan in gevaar?

Opbouw

De twee-onder-een-kapwoning heeft een lessenaarsdak, aflopend naar de achterzijde van het huis. Het dak is bedekt met betonnen dakpannen en heeft een flauwe helling van circa 23°. Het dak bestaat uit gordingelementen die de volle breedte van de woning, tussen de bouwmuren gemeten 5,7 meter, overspannen. Er zijn drie dakelementen met een breedte van 240 centimeter en een dakelement van 180 centimeter breed. De gordingen hebben een onderlinge afstand van 60 centimeter en afmetingen van 220 x 30 millimeter en 220 x 45 millimeter. Aan de bovenzijde zijn de gordingen voorzien van 3,2 millimeter hardboard, aan de onderzijde zit 10 millimeter witte spaanplaat. De sterkte en de stijfheid van de dakelementen wordt voornamelijk bepaald door de gordingen. Plaatselijk zijn ook gekeerde gordingen en verstevigingsbalken aanwezig in de dakelementen, die tussen de bouwmuren zijn opgelegd op randbalken. De dakelementen zijn met houtdraadbouten verankerd aan de randbalken.

Doorbuiging

De dakelementen zijn inderdaad doorgebogen. Omdat bij de onderlinge langsaansluitingen van de dakelementen twee gordingen van 220 x 30 millimeter liggen, buigen de elementen daar minder door dan in het midden bij de gordingen van 220 x 45 millimeter. Hierdoor zijn golvingen in het dakvlak ontstaan. Doorwerkend in het vlak van de dakpannen.

Volgens NEN 6760 Houtconstructies geldt voor houtconstructies zoals deze een maximaal toelaatbare doorbuiging van overspanning/250. Ofwel 22,8 millimeter bij een overspanning van circa 5,7 meter. De doorbuiging van 19 millimeter in het midden van de elementen valt binnen die marge. Mooi is het misschien niet, maar van een ernstig constructief gebrek kun je niet spreken. Datzelfde geldt voor de golving in het dakvlak. De doorbuiging tast de hechtheid van de constructie ook niet aan. De dakelementen zijn daarvoor te stevig tegen de randbalken bevestigd.

Lekkage

Of de lekkage hier nog een rol in speelt? De arbiter ontdekt bij bezichtiging een ernstige lekkage ter plaatse van de aansluitnaad tussen het onderste dakelement en het tweede dakelement. Plus vochtsporen aan de binnenzijde van de achtergevel. Boosdoener is de goot boven de achtergevel. Die is aan de dakzijde lager dan aan de gevelzijde. Met gevaar voor inwatering dus. Geen ernstig gebrek. En ook geen lekkage die de constructieve sterkte en veiligheid van de dakconstructie aantast.

Ter plaatse van de nokaansluiting, de verholen goot en de golvende dakpannen kan bij hevige regen en een bepaalde windrichting regenwater onder de dakpannen op de dakelementen terechtkomen. Want op de dakelementen is geen waterkerende (dampopen) folie aangebracht. Maar ook dit zijn geen ernstige gebreken.

Zoals gezegd, de sterkte en de stijfheid van de dakelementen worden bepaald door de gordingen. Daarom zal enige aantasting van de boven- en onderbeplating nauwelijks invloed hebben op de dakconstructie. Alleen bij langdurige, niet verholpen, lekkages zullen de gordingen zodanig worden aangetast dat de constructieve sterkte en veiligheid van het dak in geding komen.

Conclusie

De combinatie van de doorbuiging en de lekkages zijn niet van invloed op de constructie van de woning. Die blijft gewoon geschikt voor haar bestemming. Ernstige gebreken zijn er niet en zijn door de opdrachtgever ook niet bewezen. Terwijl die bewijslast wel op hem rust. De wettelijke verjaringstermijn en de contractuele vervaltermijn worden daarom niet verlengd

Kosten

De in het ongelijk gestelde opdrachtgever moet de proceskosten betalen. Een bedrag van 3.750 euro. Daarnaast betaalt hij de aannemer 3.480 euro, zijnde zijn kosten voor rechtsbijstand.

Bewerkt naar het verslag van de Raad van Arbitrage, geschilnummer 36.326