#Bouwpraktijk

Circulair (ver)bouwen met als raamwerk Het Nieuwe Normaal

Demontage van het voormalige provinciekantoor Prinsenhof A in Arnhem door Lagemaat. (Foto: Lagemaat)

Het Nieuwe Normaal. Deze term bezigde voormalig premier Rutte dikwijls om de nieuwe samenleving te duiden in het coronatijdperk. Het Nieuwe Normaal (HNN) staat echter ook voor een gemeenschappelijke standaard waarin meetbare indicatoren en prestaties zijn vastgelegd voor het circulair (ver)bouwen. Onlangs zijn de nieuwste versie van HNN gepresenteerd voor nieuwbouw van woningen en utiliteitsgebouwen en renovaties van bestaande bouw.  

De overheid streeft naar een volledig circulaire economie in 2050. Dat betekent een flinke vermindering van het primaire grondstoffenverbruik, producten maken met hernieuwbare grondstoffen en het recyclen van materialen. Om het circulair (ver)bouwen te versnellen, heeft een netwerk van bedrijven en organisaties (Cirkelstad, Agenda Stad, en het Transitieteam Circulaire Bouweconomie) voor iedereen die met circulair bouwen aan de slag wil de fundamenten gelegd en initiatieven voor circulair bouwen opgeschaald.

Prestatiestandaard

Een wezenlijk onderdeel in die circulaire transitie is de realisatie van de prestatiestandaard Het Nieuwe Normaal dat op initiatief van Cirkelstad is ontwikkeld. Het Nieuwe Normaal bevat een leidraad waarin negen indicatoren zijn benoemd op basis van drie thema’s: milieu-impact, materiaalgebruik en waardebehoud van het gebouw. Aan de negen graadmeters hangen prestatieniveaus die meetbaar kunnen worden gemaakt met bestaande bepalings-en rekenmethodes.

Haalbaar en toekomstbestendig

Het doel van Het Nieuwe Normaal is dat opdrachtgevers en opdrachtnemers op een eenduidige manier en in een gemeenschappelijke taal circulair bouwen en renoveren haalbaar en toekomstbestendig maken. De inhoud van deze standaard is tot stand gekomen door literatuuronderzoek en reële bouwprojecten van deelnemende partijen aan Cirkelstad te evalueren. Op basis van kennis en ervaring zijn de indicatoren, prestatieniveaus en de bepalings- of meetmethode vastgesteld. Er is voortdurende data – en dus input – van projectpartijen nodig om Het Nieuwe Normaal te verbeteren dan wel aan te scherpen. Ruim 100 verschillende partijen hebben begin december een manifest ondertekend met de boodschap dat ze het HNN Gebouw gaan inzetten bij projecten.

Aanscherpingen en verbeteringen

Advies- en onderzoeksbureau Copper8, Alba Concepts, Metabolic, Witteveen+Bos en de TU Delft hebben het raamwerk van HNN Gebouw – Nieuwbouw uitgewerkt. Voor HNN Bestaande bouw zijn Alba Concepts en W/E Adviseurs verantwoordelijk voor het bepalen van de indicatoren, prestatieniveaus en reken- en meetmethodes. Beide bureaus presenteerden onlangs de nieuwste versies van HNN voor Nieuwbouw en Bestaande Bouw op een bijeenkomst in Lunteren.

Natuurinclusief en klimaatadaptief

De grootste vernieuwingen en aanscherpingen in de leidraad voor Nieuwbouw zijn de benoeming van natuurinclusiviteit en klimaatadaptatie als indicatoren. Een andere belangrijke aanscherping is dat bij het thema energiereductie de focus ligt op het voldoen aan de BENG-eisen en de nog in ontwikkeling zijnde whole life carbon emissie gedurende het bouwproces en materiaalgebruik en CO2 uitstoot in de gebruiksfase van een gebouw. Verder is het noemenswaardig dat voor het berekenen van de MPG (Milieu Prestatie Gebouw)- waarde, de CO2-emissie en losmaakbaarheid gebruik gemaakt wordt van de nieuwe dataset A2. Deze dataset bestaat uit 19 milieu-impactcategorieën in plaats van 11 in dataset A1. Er moet dus rekening worden gehouden met meer milieubelastende factoren bij de berekening van de MPG.

HNN voor bestaande bouw

Het Nieuwe Normaal voor de bestaande bouw is minder ver uitgewerkt dan HNN nieuwbouw, maar er zijn wel stappen gezet in de nieuwste versie. De scope van deze prestatiestandaard is levensduurverlenging en een duurzame opwaardering van bestaande gebouwen bij renovaties of transformaties. Door een gebrek aan data moeten de prestatieniveaus nog concreter en vastomlijnder worden gemaakt, maar daar gaan W/E Adviseurs en Alba Concepts in samenwerking met de projectdeelnemers het komende jaar hard aan werken. Men verzamelt data over installaties, de gebouwschil en de constructie van gebouwen. In de leidraad wordt een basiswaarde aangeduid per bouwlaag en wat de gewenste levensduurverlening en upgrading kan zijn na een ingreep. Zo wordt bijvoorbeeld komend jaar bij praktijkprojecten bekeken in hoeverre vrijkomende materiaalstromen bij renovatie of transformatie worden hergebruikt in het project of dat materialen tijdelijk ergens worden opgeslagen voor toekomstig hergebruik.

In 2025 jaar is de presentatie van een nieuwe versie van HNN bestaande bouw.

Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Schrijf je in voor de Aannemer nieuwsbrief

Elke week de laatste ontwikkelingen uit de aannemerij ontvangen in je mailbox?
Sluit je aan bij ruim 6.600 bouwprofessionals en mis niets!