In Zeeuws-Vlaanderen groeit veel vlas. Niet zo vreemd dus dat FaktorPlus Zeeland onderzocht wat het met dit materiaal kan doen in de bouw. Een mobiel biobased kantoortje werd al gebouwd, de eerste corporatiewoningen gerenoveerd. “Technisch kan het allemaal, maar we kunnen nog geen meters maken.”
Vier jaar geleden startte FaktorPlus Zeeland samen met Van de Bilt Zaden en vlas een zoektocht naar het antwoord op de vraag of de bouw toepassingen kan vinden voor de Zeeuwse vlasvezel. Adri Vlaander, directeur van Bouwbedrijf Risseeuw en mede-oprichter van FaktorPlus. “Een corporatie in de regio had een aantal woningen beschikbaar die volledig gerenoveerd moesten worden, waarbij er ook nieuw gevels zouden worden geplaatst. Dat leek een mooie pilot, maar het budget kwam nooit vrij. Het ketste af wegens de crisis.”
Mobiel kantoor
De twee bedrijven hadden wel al een toezegging voor een subsidie (het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, via OP-Zuid), mits er binnen een bepaalde tijd iets concreets gerealiseerd zou zijn. “Daarom besloten we zelf iets te maken: een mobiel kantoortje. Helemaal biobased.”
Samen met composietspecialist NPSP werd onder meer een vlasvezelcomposiet ontwikkeld waarvan gevelbekleding is gemaakt. Er is vlasisolatie toegepast en binnenbeplating van vlas en graslemen. “Echt een heel lichte en leuke plaat is dat. We hebben het echt zo groen mogelijk gemaakt, dit gebouwtje. Er zitten kozijnen in van Lamikon. Echt vurenhout, maar zo opgebouwd is dat het niet gaat rotten. Zo heeft het een heel lage milieubelasting.”
Het kantoortje werd gebouwd, de subsidie verstrekt, maar vervolgens stond het twee jaar voor de deur bij Bouwbedrijf Risseeuw in Axel. “We konden het niet verkocht krijgen. Dat was het plan: het project was deels gesubsidieerd en een deel van de investering wilden we terugkrijgen door verkoop. Maar er was geen interesse. Tot een paar maanden geleden. Het is gekocht door een Zeeuwse huisartsenpraktijk en nu in gebruik als behandelkamer.”
Toch renoveren
Ondertussen ging de woningcorporatie alsnog overstag en kwamen er vier woningen beschikbaar voor renovatie in Biervliet. Begin dit jaar vond deze renovatie plaats. Ook hierbij is zoveel mogelijk vlas toegepast. De voor- en achtergevels zijn compleet verwijderd. Daarvoor terug zijn hsb-wanden gevuld met vlasisolatie geplaatst, geproduceerd in de eigen werkplaats en voorzien van vlascomposiet gevelbekleding. De daken zijn vanuit binnenkant geïsoleerd met vlasisolatie van leverancier IsoVlas uit Oisterwijk.
Vlasvezelcomposiet
Het al genoemde vlasvezelcomposiet bestaat uit gemalen schelpen als toeslagmateriaal en vlasvezels. De gebruikte hars is voor 80% biobased. “Dat is een heel ontwikkeltraject geweest waarbij de expertise van NPSP benut is. Zij produceren niet alleen traditionele composieten, maar innoveren ook. We hebben met dit composiet van alles geprobeerd. Bijvoorbeeld het in één keer maken van de douchevloer. We hebben er vensterbanken van gemaakt. Er zijn allerlei toepassingen voor verzonnen, alleen bleek alles stuk te lopen op kosten. Je kunt nog geen meters maken, het gaat allemaal om 1 of 2 stuks. Staat er een keer een partij op die 500 woningen heeft, dan kunnen we natuurlijk heel andere prijs maken. Technisch kan het allemaal. In feite kun je er hetzelfde mee doen als met glasvezelcomposiet.”
Als gevelbekleding is het vergelijkbaar met HPL-beplating, zegt Vlaander. “Het werkt niet en is niet beïnvloedbaar door warmte en koude. Daarom is het ideaal als gevelbekleding. Het zet niet uit.”
Bij zowel het kantoortje als de gerenoveerde corporatiewoningen is de beplating geschroefd, terwijl lijmen ook kan. “Maar we hebben nog te weinig ervaring met het materiaal om dat te doen. Voor het zicht zou verlijmen wel het mooist zijn.”
Ambities
Gevraagd naar de ambities met de ontwikkelde vlasproducten zegt Vlaander: “De vraag is wat de opdrachtgever er voor over heeft. Wij willen het graag in de markt zetten en hebben inmiddels expertise opgedaan. In de gevelbekleding zijn wij momenteel de enige partij, denk ik. Maar het is nu nog duur: 250 euro per m2. Ter vergelijking: Trespa kost 40 euro per m2. Dus wat heb je er voor over? Hoe groen wil je zijn? Het is als materiaal veelbelovend, maar er is een financieel zetje nodig.”
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.