Grip op luchtdichtheid

Lucht is dun en driedimensionaal. De enige manier om daar grip op te krijgen, is door te rekenen. Hoewel geen eenvoudige klus, draagt het vooraf berekenen van de luchtdichtheid sterk bij aan het terugdringen van onnodige kosten.

De luchtdichtheid van gebouwen wordt uitgedrukt in een qv;10-waarde. Dit staat voor quantum volume bij 10 Pa. In gewoon Nederlands is dit de hoeveelheid lucht bij een drukverschil van 1 kg/m2, ofwel hoeveel een gebouw tocht bij een winddruk van 1 kg/m2. De hoeveelheid wordt aangegeven in dm3/s tocht per vierkante meter gebruiksoppervlak.

Relatief getal

Stel, we bouwen een woning met een gebruiksoppervlak van 100 m2. De qv;10-waarde moet volgens de EPC minder dan 1 dm3/s.m2 zijn. Deze waarde staat in de EPC-berekening onder het hoofdstuk ‘infiltratie’. We doen een luchtdichtheidstest en meten een luchtvolumestroom van 100 dm3/s. De qv;10-waarde is nu 100 dm3/s / 100 m2 = 1 dm3/s.m2. Conclusie: de woning voldoet aan de EPC-eis. De bewoner besluit het trapgat te vergroten in verband met een ruimere beleving van de hal. Het oppervlak van het trapgat was 2,5 m2 en wordt nu 5 m2. Het gebruiksoppervlak van de woning komt dan uit op 100 m2 – 5 m2 = 95 m2. Een behoorlijk verschil, dat ontstaat omdat vides of trapgaten kleiner dan 4 m2 niet gereduceerd hoeven te worden op het gebruiksoppervlak. Bij kleinere trapgaten doen we dus net of ze niet bestaan. Het rekensommetje wordt vervolgens: qv;10-waarde is 100 dm3/s / 95 m2 = 1,05 dm3/s.m2. De woning voldoet nu niet, terwijl het gebouw nog net zoveel tocht als in de eerdere situatie. De qv;10-waarde is dus een relatief getal. Het zegt niet zoveel over de hoeveelheid tocht.

Toename

Als we de stap maken naar luchtdichtheidsklasse 2 stijgen de kosten naar 559,30 euro en neemt tevens de luchtdichtheid fors toe. De te verwachten qv;10-waarde is dan 1,32 dm3/s.m2. De lekkage per m1 is minder, de aansluitingen worden luchtdichter, maar de kosten van het totaalplaatje worden dus ook hoger. Een logische vervolgstap is die naar luchtdichtheidsklasse 3. De te verwachten qv;10-waarde is dan 0,24 dm3/s.m2. Hoewel een veel luchtdichter resultaat, staat daar wel een prijskaartje tegenover. De kosten zijn gestegen tot 988 euro, zoals is te lezen in de tabel.

Ervaring

De op alle tabellen af te lezen c-waarden, zijn zogeheten ervaringswaarden. Die waarden bereiken, lukt alleen bij een zorgvuldige uitvoering. Controle tijdens de uitvoering blijft daarom noodzakelijk. Op deze manier is vooraf te berekenen welke materialen moeten worden gebruikt om de gewenste luchtdichtheid te bereiken. Onnodige kosten en verrassingen kunnen daarmee worden voorkomen.