Recente ongelukken met parkeergarages zijn aanleiding om deze objecten nauwkeuriger tegen het licht te houden. Adviesbureaus wordt dan gevraagd om de corrosie aan de stalen onderdelen van de draagconstructie van parkeerdekken of kelders te beoordelen. Zo ook bij een kantoorgebouw bij Amsterdam. Aanleiding voor een diepgaander onderzoek zijn bruingekleurde vochtstromen en geconstateerde corrosie tijdens een eerste visuele controle. Het destructieve onderzoek moet inzicht geven in de oorzaak en ernst van die corrosie en de mogelijke oplossingen.
Het in deze case besproken kantoorgebouw beschikt over een verdiept liggende parkeerkelder met boven op deze kelder deels een parkeerdek. De kelder loopt onder het gehele pand door, met een betonnen, geasfalteerde inrit naar de kelder en een oprit naar het parkeerdek. De draagconstructie bestaat uit betonnen kolommen met daarop betonnen en stalen liggers. Deze liggers dragen voorgespannen betonnen kanaalplaatvloeren, afgewerkt met gietasfalt waarin dilataties zijn opgenomen.
Door veroudering en externe invloeden laat de coating van de stalen liggers los, wat leidt tot ernstige corrosie op sommige plaatsen. Dat de coating over grote delen van de stalen liggers loslaat, was waarschijnlijk het gevolg van lekkages door het parkeerdek en de aansluitingen daarvan. Deze lekkages versnelden het verouderingsproces van de coatinglagen, met als gevolg plaatselijke corrosie van de stalen hoedprofielen en mogelijk ook de betonnen platen en bovenliggende afwerkingen. Belangrijkste risico betreft daarbij een dusdanige corrosieve aantasting dat deze leidt tot een significante doorsnede-afname en daarmee afname van de constructieve draagkracht.
Destructief onderzoek
Het destructieve onderzoek dat vervolgens noodzakelijk was richtte zich op het verder blootleggen van de huidige staat en opbouw van de druklaag, het beton en de daaronder en daarin opgenomen stalen liggers. Dit onderzoek omvatte het boren van kernen in de druklaag en het beton, laboratoriumonderzoek en het vrijhakken van hoedliggers inclusief oplegvlakken op locaties met gevorderde corrosie. Het doel was om de dragende werking van de stalen liggers ter plekke van onderaf niet zichtbare delen te beoordelen en te bepalen of de corrosie reeds negatieve constructieve gevolgen had.
Lekkages en corrosie
De lekkages waren voornamelijk gelokaliseerd bij de dilatatievoegen en de randaansluitingen van het parkeerdek. Op de vier specifieke locaties, vooraf bepaald middels de visuele opname, is vervolgens onderzoek gedaan. Ter plaatse van deze punten was schade aan de stalen liggers en betonnen delen geconstateerd. De slechte staat van het gietasfalt, dat niet aan de verwachte normen voldeed, droeg bij aan de lekkages en de daaropvolgende corrosie. Waar de lekkages zich bevinden, bleek sprake te zijn van relevante corrosie aan de stalen delen. Op andere plaatsen bleek de onthechting van de coating meer te wijten te zijn aan een slechte applicatie dan aan corrosie.
Laboratoriumonderzoek
Tijdens het destructieve onderzoek werden boorkernen genomen en geanalyseerd in het laboratorium. Hierbij werd gezocht naar ingemengde of ingedrongen chloriden, die de corrosie kunnen versnellen. De bleek niet het geval te zijn. De resultaten toonden aan dat er bij de onderzochte locaties geen significante corrosie van de stalen delen in de doorsnede van het dek was, behalve bij de doorvoeringen voor de kolommen. Ook hieruit bleek dat de lekkages, voor- namelijk via de dilataties en randaansluitingen, de oorzaak van de corrosie waren met minder effect op de stalen delen opgenomen in het betonnen dek.
Conclusies
1. Roestvorming. De roestvorming aan de stalen delen in de parkeerkelder is voornamelijk het gevolg van lekkages. Die komen voort uit gebreken in de aansluitingen (dilataties, randafwerkingen) van de gietasfaltvloer. Deze lekkages hadden gedurende langere tijd hun werk kunnen doen, mede als gevolg van eerder matig uitgevoerde reparatiewerkzaamheden.
2. Kwaliteit gietasfaltvloer. Hoewel er geen lekkages over het gehele oppervlak van het parkeerdek zijn, blijkt de gietasfaltvloer van lage kwaliteit. Dit draagt bij aan de problematiek.
3. Onthechting coating. De onthechting van de coating aan de onderzijde van de hoedliggers, buiten de zones met zichtbare corrosie, is niet het gevolg van corrosie, maar van een slechte applicatie van de verflaag.
4. Lekkagepunten. Er waren in deze situatie vier specifieke lekkagepunten geïdentificeerd, naast de doorvoeringen voor de kolommen, die verantwoordelijk zijn voor de vochtinsijpeling en daaropvolgende corrosie.
5. Aantasting stalen delen. Behalve bij de doorvoeringen van de kolommen, is er geen significante aantasting van de stalen delen opgenomen in het betonnen dek.
6. Bereikbaarheid voor herstel. De onderzijde van het parkeerdek vertoont wel aantasting, maar deze delen zijn bereikbaar voor herstel en onderhoud.
Aanbevelingen voor herstel
Om de lekkages te stoppen en verdere corrosie te voorkomen, zijn de volgende maatregelen aanbevolen:
• Dilataties en doorvoeringen. Vervangen van dilatatieprofielen en doorvoeringen, bij voorkeur door roestvrijstalen onderdelen.
• Randaansluitingen. Vernieuwen van randaansluitingen, mogelijk met aanpassing van opstanden bij de op- en inrit.
• Herstel gietasfaltvloer. Aangezien volledige vervanging kostbaar en ingrijpend is, kan een reparatielaag op basis van bitumen een oplossing bieden. Proeven moeten worden opgezet om de effectiviteit te testen. Gecontroleerd dient te worden of de extra belasting door de bestaande draagconstructie kan worden opgenomen.
• Herstel betonrot. Grondige reparatie van het betonrot bij de inrit, waarschijnlijk met vervanging van betonnen delen.
• Onderhoud stalen delen. Stralen en aanbrengen van een corrosiewerende coating op de stalen delen volgens NEN-EN-ISO 12944-5, corrosieklasse C4, met een hoge duurzaamheid.
Monitoring
Na de herstelwerkzaamheden is aanbevolen de situatie enkele maanden te monitoren om te bevestigen dat alle lekkages effectief zijn verholpen, voordat de volledige herstelwerkzaamheden aan het beton en staal worden uitgevoerd. Door deze maatregelen te implementeren, kan de structurele integriteit van het parkeerdek en de kelder worden gewaarborgd. Dit verbetert de veiligheid en duurzaamheid van het complex.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Aannemer 5 – 2024.
- Lees ook deze artikelen over bouwschade:
- Dakopbouw veroorzaakt lekkage
- Blaasvorming in vloerafwerking
- Na-isoleren van spouwmuren vraagt om een kritische blik
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.