In samenwerking met bouwbedrijven werkt TNO aan een sensor waarmee in realtime en met hoge resolutie in de tijd de concentratie bouwstof kan worden vastgesteld waaraan medewerkers worden blootgesteld. Het eerste prototype van deze sensor is met bouwbedrijf Mateboer Groep B.V uitgetest op een bouwplaats. De sensor – die nu nog de grootte van een schoenendoos heeft – moet gaan leiden tot een wearable: een draagbare sensor.
Blootstelling aan stof is een bekend probleem in de bouw. De achtergrondconcentratie stof op bouwplaatsen is vaak hoog en daarnaast worden medewerkers blootgesteld aan stof dat ontstaat bij hun werkzaamheden. Bouwstof kan uit allerlei componenten bestaan, waaronder kristallijn silica, ook bekend als kwartsstof, dat onder meer kanker kan veroorzaken en vrijkomt bij het bewerken van bijvoorbeeld kalkzandsteen, gasbetonblokken en de meeste natuurlijke gesteenten. Hoewel er al veel bekend is over hoe blootstelling aan stof in de bouw beheerst kan worden (gereedschapfabrikanten hebben voorzien in oplossingen waarmee stofvrij gewerkt kan worden), gebeurt dit in de praktijk nog lang niet altijd.
‘Realtime’ meten
De huidige meetmethoden zijn gebaseerd op het nemen van monsters gevolgd door analyse in een laboratorium. Hierdoor weet je pas lang nadat de werkzaamheden verricht zijn, wat de blootstelling was en loop je dus achter de feiten aan. Bovendien geeft deze manier van meten slechts een beperkt beeld en geen informatie over blootstelling gedurende de dag en eventuele pieken in blootstelling.
Met behulp van sensoren en digitalisering werkt TNO aan tools waarmee het in realtime mogelijk wordt blootstelling vast te stellen in tijd en plaats. Dit geeft beter inzicht in waar en wanneer blootstellingen plaatsvinden, op het moment dat je er nog wat aan kunt doen. Een stap van reactief naar proactief dus.
Tekst gaat verder onder de foto’s
“Bij de Mateboer Groep hebben we het welzijn van onze medewerkers zeer hoog in het vaandel staan. Stof is voor de meeste mensen en ook voor Mateboer een item dat aandacht heeft en behoeft. We willen als bedrijf graag meer weten over wat de verschillende stoffen in de bouw inhouden qua gezondheid. Daarom hebben we met veel plezier meegewerkt”, aldus Jan Heite van Mateboer.
Draagbare sensor
Op dit moment heeft de portable sensor de grootte van een schoenendoos. “We gaan werken aan de miniaturisering van de sensor tot een wearable”, zegt Maaike le Feber van TNO. “We verwachten in 2022 een wearable prototype te hebben. Daarnaast werken we verder aan de interpretatie van de gemeten data en de feedback die we aan gebruikers kunnen teruggeven. Belangrijke uitdagingen daarbij zijn het koppelen van blootstellingsgegevens aan activiteiten (wat veroorzaakt blootstelling en waar moet je dus op ingrijpen) en het onzichtbare zichtbaar maken (hoe verschillen de concentraties bouwstof en kristallijn silica over de bouwplaats en over de tijd)”
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.