Minder hiërarchie, akkoorden met concrete actiepunten, transparantie, continuïteit en stoppen met aanbesteden. Branchevoorzitters in gesprek op de BouwBeurs over samenwerken in de keten.
De bouw en techniek staan voor grote uitdagingen, zoals de energietransitie en de woningbouwopgave. Om die uitdagingen het hoofd te bieden is vergaande samenwerking nodig. Hoe moet die samenwerking zich gaan ontwikkelen? Dat is maandagmiddag het vertrekpunt van een gesprek in het Nieuwscafé op de Bouwbeurs. Aan tafel: Doekle Terpstra (Techniek Nederland), Jaco Uittenbogaard (Aannemersfederatie Nederland) en Jeroen de Willigen (BNA).
Partijen in de bouwketen hebben elkaar meer nodig. De aloude hiërarchie verdwijnt, ziet Terpstra, die noemt dat installaties vandaag de dag meer dan 20% van de bouwsom van een woning beslaan. Bij utiliteitsbouw zelfs 40 tot 50%. “Dat betekent een enorm groeiend belang van installatietechniek, maar belangrijker: het is ongelooflijk belangrijk om elkaar in de keten van samenwerking te vinden en elkaars positie te respecteren.”
Akkoord digitalisering
Hij noemt het Bouwberaad, waar 20 partijen met elkaar kijken hoe ze op “dwarsdoorsnijdende thema’s” de samenwerking aan kunnen gaan. Een concreet resultaat daarvan: het Bestuursakkoord Digitale Gebouwde Omgeving dat in oktober is gepresenteerd. Geen gevalletje windowdressing, maar concrete actiepunten om op dat thema een slinger aan te geven. “Ik ben optimistisch over de mogelijkheden om samenwerking te versterken”, is Terpstra’s conclusie.
Jaco Uittenbogaard ziet iets soortgelijks voor zich voor het onderwerp zero emissie en – zo noemt hij later in het gesprek – circulariteit, waar slopers en architecten elkaar moeten gaan vinden. “Er zijn legio voorbeelden waar je het niet meer alleen kunt. We hebben met zijn allen ook een enorme voorraad werk voor deur staan. Dus niemand ook hoeft bang te zijn om iets van de markt te missen.”
Zijn oproep richting standhouders op de BouwBeurs: “Wees trots op wat je te bieden hebt, maar kijk ook bij de buren met grote interesse en nieuwsgierigheid en wees daar óók plaatsvervangend trots op. En kijk eens wat je samen kan doen.”
De stijgende percentages installaties die Terpstra noemt, gaan overigens over additioneel werk. Zeven miljoen woningen verduurzamen: já, dat is voor een deel techniek, maar gaat ook over constructieve aanpassingen van het gebouw en na-isolatie. “Er is voor iedereen heel veel te doen.”
Onderdeel van de oplossing
BNA-voorzitter Jeroen de Willigen ziet samenwerking zich op sommige plekken “ontspinnen tot grote hoogte”, maar zegt ook dat er 60 jaar geleden ook goed of beter werd samengewerkt. Kortom: het is niets nieuws en we zijn er nog niet. Zijn boodschap: iedere partij in de bouw moet zich beseffen dat ze onderdeel moet zijn van de oplossing en niet van het probleem. “Dat betekent wel dat je transparant moet zijn over wat je doet en toevoegt. Ik ken voorbeelden van aannemers die met open boeken samen met de ontwikkelaar en architect precies laten zien waar het schuurt en waar het niet schuurt. Dan kom je als ontwerpers en engineers van een project makkelijker tot oplossingen.”
Zijn pleidooi gaat ook over continuïteit. “Als je elkaar vertrouwt, dan moet je dat voort kunnen zetten. Waar dat gebeurt, zie je dat er snelheid wordt gemaakt en dat er goedkoper en beter wordt gebouwd.”
‘Aanbesteden gaat niet meer’
Klassiek aanbesteden met een uitgewerkt bestek, daar gaan de handen aan tafel niet meer voor op elkaar. Uittenbogaard noemt het bouwteam als betere manier, om onderweg continu de beste oplossingen te vinden.
De Willigen zegt daar even later over: “Aanbesteden, dat we op dag X precíes weten hoe het moet, dat gaat gewoon niet meer. Daarvoor verandert de wereld te snel. Ik ben blij dat BNA door Economische Zaken is gevraagd om te kijken naar de manier waarop we in Nederland aanbesteden en na te denken over manieren waarop dat anders kan. Iedereen ziet dat er wat dingen moeten veranderen.”
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.