Ik had weer eens een gesprek met een ondernemer in de bouwnijverheid. Harry las regelmatig mijn columns in dit blad en liet weten dat hij nog wel een mooie titel had voor mij. Hij zei: “Weet je hoe je een eigen vermogen kunt krijgen van één miljoen euro in de bouw?” Met verbazing keek ik hem aan, waarop hij antwoordde: “Dan moet je beginnen met vijf miljoen euro.”
Gelukkig draait de bouwnijverheid op volle toeren. We zien dit ook in onze eigen Bouw Conjunctuur Index (BCI). Deze is de laatste twee jaar gemiddeld 30 procent hoger dan het gemiddelde van de laatste 35 jaar. Dat terwijl de jaren 2012-2014 ongeveer 40 procent slechter zijn geweest dan het langdurig gemiddelde. Want zolang houden we deze cijfers al bij om een beeld te krijgen van de bouw. Dit kunnen we ook, omdat we wekelijks cijfers zien van diverse bedrijven. Ook verwerken we de economische kengetallen van het EIB in deze BCI.
Maar er komt zeker weer een andere tijd.
‘We kunnen de vraag stellen of het product ‘woning’ betaalbaar blijft’
Stel, de rente stijgt naar 5 á 6 procent. Velen van u zullen zelfs een rente van 8 tot 10 procent hebben meegemaakt. Wat gebeurt er dan met de betaalbaarheid van de woning. Van de mensen die een woning kunnen kopen, is vrijwel iedereen afhankelijk van een hypotheek. Zij kunnen dan dus veel minder lenen dan nu met de huidige rente.
Eén ding is ook zeker. De kostprijs van een woning zal niet direct dalen vanwege alle eisen met betrekking tot duurzaamheid en vanwege het feit dat materialen duurder worden. Kortom, we kunnen onszelf de vraag stellen of het product ‘woning’ wel betaalbaar zal blijven.
U zou kunnen zeggen, dan houden we in Nederland de rente laag, maar Nederland is maar een piepklein onderdeel van de wereldeconomie en zal mee moeten gaan met de renteontwikkeling. De eerste signalen dat de rente gaat stijgen, zijn er al. In dit licht gezien het toepasselijke geintje van Harry: “Gaan we nu richting de vijf miljoen als eigen vermogen en daarna weer terug naar één miljoen?”
Richard olde Hartman is directeur van Olde Hartman Advies, overnamespecialist in de bouwnijverheid. Lees al zijn blogs hier.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.