Wat verstaan we onder circulair bouwen? Als ik in de plaats waar ik woon een wandeling maak, dan loop ik door de binnenstad waar veel woningen dateren uit de zeventiende eeuw; solide gebouwd en door de jaren heen naar de behoeften aangepast. En toch is er veel origineel gebleven.
Funderingen, daarvan wordt gezegd – en of dat waar is weet ik niet – dat deze bestaan uit koeienhuiden. Veel woningen voorzien van open haarden, veelal op hout gestookt; in deze tijd van enorme hoge energierekeningen geen overbodige luxe. De muren zijn dik en houden de koude buiten en de warmte binnen.
In de vorige eeuw is elektra aangelegd, zijn rioleringen aangesloten, is zelfs wifi-ontvangst mogelijk gemaakt en zijn de meeste huizen voorzien van dubbel glas. Veel van die historische panden zijn inmiddels inpandig gesplitst, zodat er meer geschikte, kleinere woningen zijn ontstaan.
Ja, eigenlijk kom ik tot de conclusie dat een paar honderd jaar geleden circulair bouwen de norm was. Oké, hier en daar is een raam wat scheef in de gevel geplaatst, maar ook dat heeft zijn charme. En het waren zinvolle investeringen, ‘Oud is Goud’ is hier van toepassing.
Terug naar het verleden
Interessant is het dan om te kijken naar de materialen die toen werden gebruikt. Want zelfs nu kom je bij renovaties onderdelen tegen die zeer geschikt zijn voor hergebruik. Robuuste deuren van massief hout, glas-in-loodramen, prachtige ornamenten, eeuwenoude dakpannen, gietijzeren muurankers en de mooiste gevelstenen. Vaak met een verwijzing naar de ambacht van de bewoner. Er werd ambachtelijk gebouwd, vaak zonder haast.
Dat zien we ook aan de 57 meter hoge basiliek, de Catharijne Kerk. De bouw van wat de grootste kerk in Holland moest worden startte in 1417. In 1456 werd hij getroffen door een grote brand en in 1482 was het geld op. Toen is men maar gestopt met bouwen, maar wat er staat – nog steeds niet af – is anno nu nog volop in gebruik. Naast de kerkdiensten worden er evenementen en concerten in georganiseerd die altijd druk bezocht worden. Van Ladies Night tot de Matthäus Passion. Dat was nog eens een staaltje bouwen voor flexibel gebruik, waar we in deze tijd nog veel plezier van hebben!
Even nadenken
Wat hebben we nodig? Een visie, een plaatje hoe de toekomst eruit gaat zien. Aan welke behoeften moeten bouwers straks voldoen? Hoe wordt de gebouwde omgeving straks gebruikt, over tien, twintig of vijftig jaar? En gaan we vergrijzen of vergroenen? Kiezen we voor comfort of zijn we met minder tevreden? Hoe mooi zou het zijn als de bouwsector hier zelf een toekomst voor bedenkt dat politieke periodes overstijgt. Onze voorouders konden dat kennelijk, nu zijn wij aan zet.
Anneke Witte heeft als Expert Vastgoed en Infra ervaring in en een enorme passie voor de bouwsector. Haar belangstelling gaat uit naar projecten in de uitvoeringsfase en naar de wijze waarop de overheid voorziet in de randvoorwaarden om te kunnen bouwen. Ze bewondert bouwers vanwege hun grote aanpassingsvermogen. Lees alle blogs van Anneke Witte.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.