Waterdichte badkamer en de Wet kwaliteitsborging

De Wet kwaliteitsborging komt er onmiskenbaar aan. Ook voor de zelfstandig tegelzetters en tegelzetbedrijven in ons land. Nederland telt letterlijk een handjevol gecertificeerde tegelzetters die aantoonbaar bewezen kwaliteit levert. De overgrote meerderheid moet nog een flinke tand bijschakelen om te bewijzen dat bijvoorbeeld de badkamer waterdicht is gemaakt. Hoe pakt de branche dit op?

Het is zeker niet zo dat de doorsnee tegelzetter in Nederland broddelwerk aflevert en schade veroorzaakt in de vorm van lekkages of afvallende tegels in natte ruimten. Maar branchevereniging BOVATIN (Bond voor Aannemers In Tegelwerken in Nederland) schetst -vooral bij niet-leden- een beeld van grote onbekendheid van tegelzetters en hun opdrachtgevers met de uitvoeringsrichtlijn 35-101 van SKG-IKOB voor het aanbrengen en bewerken van wand- en vloertegels in binnenruimten en gebruik van specie, lijmen en waterdichtmaatregelen. Laat staan dat ze die URL vervolgens toepassen. Volgens Ton Borrenbergs, technisch en projectadviseur van de BOVATIN en ervaren docent en vakman, komen veel tegelzetters in de situatie dat hun opdrachtgever niet voor de uitvoering van deze kwaliteitsrichtlijn wil betalen. “Ik schrik als bepaalde aannemers tegen onze branchevereniging onomwonden stellen dat voor hun alleen de laagste offerteprijs telt en daarmee onvoldoende waarde hechten aan de kwaliteit van het tegel- en afdichtingswerk.”

Certificering

Volgens Borrenbergs en collega Remus Aussen, hoofdredacteur van het BOVATIN-magazine en secretaris van de Nederlandse Innovatieve Tegel Academie, zijn er slechts twee à drie zelfstandig tegelzetters en/of tegelzetbedrijven in Nederland die KOMO-gecertificeerd zijn. Dat wil overigens niet zeggen dat de rest zich niet aan die richtlijn houdt of slecht werk aflevert. Maar om in kader van de Wet Kwaliteitsborging te bewijzen dat het tegel- en afdichtingswerk volgens geldende kwaliteitsrichtlijnen is uitgevoerd zal een ‘kwaliteitsborger’ hun werk getoetst willen zien.

Hoe kan het dat vrijwel alle tegelzetters, waaronder dus ook BOVATIN-leden, zonder certificaat functioneren? “Dat ligt niet zozeer aan de tegelzetter, die wil wel vakwerk leveren”, aldus Aussen en Borrenbergs. “Maar certificering is voor menig tegelzetter – zeker voor de zzp’ers – kostbaar en vaak horen wij van hen: waarom zou ik veel geld investeren in certificering als ik het niet kan terugverdienen? Daarom moeten we de opdrachtgevers van tegelzetters wegwijs maken in de kwaliteitsrichtlijnen voor tegel- en afdichtingswerk, zodat ze goede bestekomschrijvingen kunnen maken waarmee de tegelzetter uit de voeten kan en beloond wordt.”

Wet nog onduidelijk

Een nog vochtige betonvloer, niet loodrechte wanden, vloeren met bulten en kuilen of een rommelige natte ruimte… Helaas komen Borrenbergs en Ruud Stam, technisch adviseur van Sika, leverancier van onder andere tegellijmen en afdichtingsmaterialen, dit soort situaties met enige regelmatig tegen als er stront aan de knikker is. “Ik ben verbaasd als ik een vertegenwoordiger van een groot bouwbedrijf hoor zeggen dat er lekkage is opgetreden in een badkamer omdat de kitter zijn werk niet goed heeft gedaan”, zegt Borrenbergs. “Alsof kitnaden voor de waterdichting van een ruimte zorgen. Dat is een groot misverstand. Waterdichting van een badkamer begint bij een goede systeemopbouw van de vloer en wand, zoals die in de URL 35-101 staat beschreven.”

Tekst loopt door onder foto’s

Proces- en opleverdossier

Met de Wet kwaliteitsborging in aantocht moet de hoofdaannemer (en uiteraard ook de gespecialiseerde aannemer) in het proces- en opleverdossier aantonen aan de kwaliteitsborger dat hij gewerkt heeft volgens geldende uitvoeringsrichtlijnen. ”Het is nog behoorlijk onduidelijk wat de Wkb precies gaat inhouden voor de tegelzetter”, vertelt Aussen. “Er liggen vragen over de bevoegdheid, ofwel wie is straks de hoofdverantwoordelijke voor eventuele schade aan de badkamer door afvallende tegels of lekkage? En hoe moet de tegelzetter zijn proces- en opleverdossier samenstellen? En in hoeverre kan de opdrachtgever in de Wkb om de URL 35-101 heen? Kijk, voor ons is die URL de belangrijkste troef van de kwaliteitsborging- en het beheer van het tegel -en afdichtingswerk. We communiceren dat regelmatig via ons magazine en geven er aandacht aan via de Nederlandse Innovatieve Tegelacademie. Ook de Vereniging Lijmen en Kitten geeft regelmatig informatie over waterdichting en de kwaliteitsborging van het tegel- en afdichtingswerk. Zeker sinds de ‘inloopdouche’ in de mode is.”

Volgens Ruud Stam bouwt de Wet kwaliteitsborging een stuk zekerheid in dat er volgens de juiste kwaliteitsnormen wordt gewerkt. “Tegelzetbedrijven kunnen hun medewerkers aansturen om cursussen te volgen, daar heb je de regie over. Maar zzp’ers moeten zichzelf sturen en zich verdiepen in kwaliteitsborging. Een deel zal dat doen, omdat ze ‘vakidioot’ zijn, maar dat wil niet zeggen dat ze zich laten certificeren. Voor zzp’ers die geen lid zijn van BOVATIN is het een vraagteken waar ze de informatie over de URL moeten ophalen en hoe ze die moeten interpreteren.”

Gecertificeerde tegelzetter heeft er geen voordeel van

Tino Vredenburg van TGL is één van de tegelzetters in Nederland die het KOMO procescertificaat bezit. Maar dat hij er voordeel van ondervindt…nou nee. Volgens Tino vragen opdrachtgevers er nooit om, omdat ze niet van het bestaan op de hoogte zijn of er geen waarde aan hechten.

“Het KOMO certificaat is een goed idee en product en niets mis mee, maar dat zoiets moois niet wordt gedragen door de markt is zonde! Waarom ik me dan heb laten certificeren? Omdat ik een vakidioot ben; ik wil altijd het best mogelijke werk leveren.”

Volgens Vredenburg is het verplicht stellen van een waterdichte oplevering van de badkamer een methode om de kwaliteit van het tegelwerk en de afdichting omhoog te brengen. “In ons omringende landen geldt die verplichting, maar in ons land niet. Als we de huidige wettelijke richtlijnen volgen, blijven we geconfronteerd worden met slechte condities waaronder de tegelzetter zijn werk moet doen.”