Het onderwerp van mijn vorige artikel was het verschil tussen kwaliteitsborging en kwaliteitscontrole. In basis komt het erop neer dat borging het gehele proces beslaat en pro-actief werkt. Controle werkt meestal reactief, met hogere herstelkosten tot gevolg. Het uitleggen van deze twee definities leverde positieve reacties op. Lezers zien nu duidelijker het verschil. Een volgende definitie die beter uitgelegd kan worden, is de risicoanalyse.
Bij veel projecten en bouwbedrijven wordt al gebruik gemaakt van een risicoanalyse. Een interne aanleiding hiervoor is bijvoorbeeld dat men de faalkosten wil gaan verlagen. Een externe aanleiding is bijvoorbeeld het werken met een geïntegreerde contractvorm of vanwege een (pilot)project onder kwaliteitsborging. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen zal straks vereisen dat er, in nader te bepalen vorm, een risicoanalyse wordt opgesteld. Zoals gezegd kan de term ‘risicoanalyse’ in de huidige situatie tot verwarring leiden.
Wat is het?
De risicoanalyse wordt in een zo vroeg mogelijk stadium opgesteld en wordt behandeld als een levend document. Dit betekend dat men structureel de risico’s evalueert, waar mogelijk afwaardeert en nieuwe risico’s toevoegt. De risicoanalyse zoals die nu gebruikt wordt beslaat vaak een heel breed spectrum aan onderwerpen, zoals invloeden uit de omgeving, politiek en maatschappelijk draagvlak, maar ook: wat doen wij als een leverancier geen productiecapaciteit heeft? Dit is ook de reden waarom het gebruik van de risicoanalyse in relatie tot kwaliteitsborging voor verwarring zorgt. Men vraagt zich soms af wat dit soort risico’s voor raakvlakken hebben met de productkwaliteit.
Technische risico’s
Wanneer het over een risicoanalyse gaat in het kader van kwaliteitsborging, dan bedoelen we over het algemeen de technische risico’s waardoor een product niet meer voldoet aan bijvoorbeeld bouwbesluit, goed en deugdelijk werk of de eisen uit het contract. Technische risico’s die bij voorkeur te beheersen zijn in het praktische systeem van kwaliteitsborging. Risico’s zoals gebruik van de verkeerde betonsoort, leidingen of kanalen die vollopen met beton, het gebruik van de juiste primer bij het schilderwerk, enzovoorts. De invulling van dit soort risicoanalyses kan gedaan worden op basis van de ervaring van de medewerkers uit de organisatie. U kunt ze bijvoorbeeld vragen met welke materialen of technieken zij slechte ervaringen hebben.
Een eenduidige term voor dit soort risicoanalyses is bij mijn weten nog niet afgestemd, maar we zouden kunnen denken aan ‘bouwtechnische risicoanalyse’ of een ‘risicoanalyse op bouwbesluit’. Hoe zou u dit document noemen?
Bert Videler helpt bouwbedrijven met het organiseren van kwaliteitsborging, bijvoorbeeld ter voorbereiding op de Wet kwaliteitsborging. Hij schrijft hier in elke editie van Aannemer over. Lees al zijn bijdragen.
Nou, als naam moeten we het niet te moeilijk gaan maken. “Bouw Risico Analyse” lijkt mij eenvoudig genoeg.