Sinds twee maanden is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in werking getreden. Welk vragen leven er momenteel in de markt omtrent de Wkb? Aannemer vroeg het interne kwaliteitsborger en vaste columnist Bert Videler. “Partijen die nú bezig zijn met de Wkb, dat zijn vooral de architecten en de ontwikkelaars die bezig zijn met het vergunningstraject. Rond de zomer verwacht ik dat de aannemers aan de bel zullen trekken.”
De Wkb geldt uiteraard alleen voor vergunningen die sinds januari zijn aangevraagd. En dan duurt het nog wel een paar maanden voordat er iets gebouwd gaat worden, stelt Videler. “De impact gaat pas komen als er daadwerkelijk een kwaliteitsborger op de bouwplaats komt – als je moet werken volgens een borgingsplan en je bewijslast moet verzamelen – maar dat is op z’n vroegst vanaf april het geval voor projecten waarvoor dit jaar een vergunning is aangevraagd.”
En dan nog: de Wkb geldt alleen voor bouwprojecten in Gevolgklasse 1. “Je bouwt al snel groter dan dat, bijvoorbeeld een appartementencomplex of een grotere bedrijfshal. Dat valt buiten de Wkb. En voor verbouwingen gaat de Wkb pas volgend jaar gelden. Kortom: op dit moment hebben aannemers nog niet zo gek veel met de Wkb te maken.” Wie dan wel? Dat zijn de partijen die nú bezig zijn met het vergunningstraject, zoals ontwikkelaars en architecten, en aannemers die zelf ontwikkelen. “Die komen bij mij met vragen als: valt mijn project onder Gevolgklasse 1? Moet ik een melding maken?”
Bewijslast en bedrijfsproces
Als zo vaak in zijn columns raadt Videler aannemers niettemin aan om alvast oefenprojecten te draaien, om te ervaren hoe dat gaat: bewijslast verzamelen. Maar ook om het eigen bedrijfsproces onder de loep te nemen. “Ik ken kleine aannemers die zeggen: ‘Ik heb geen bedrijfsproces, ik doe gewoon aan bouwen.’ Maar ook die hebben wel degelijk een proces. Wat ik als interne kwaliteitsborger nu het meest doe, is het in kaart brengen welke stappen een aannemer moet doorlopen. Daar maken we dan een boekje van, of een hand-out, zodat er iets klaarligt als hij daadwerkelijk in aanraking komt met de Wkb. Dat biedt houvast.”
Voorbereiden organisatie
Bij middelgrote en grote bouwbedrijven merkt Videler dat die nu aan het afwegen zijn in hoeverre ze hun organisatie er eigenlijk op moeten voorbereiden. Want in het najaar komt er straks misschien maar één projectteam of één uitvoerder in aanraking met de Wkb. Moet je dan wel een hoop mensen trainen die er misschien nog lang niet mee in aanraking komen?
Spookverhalen
Videler benadrukt dat het allemaal best wel eens behoorlijk mee zou kunnen vallen met de impact van de Wkb. “Er hebben de afgelopen zes jaar allemaal spookverhalen de ronde gedaan, bijvoorbeeld dat je van elke ingeslagen spijker een foto zou moeten maken – dat is totaal niet de realiteit. Spijkers fotograferen, dat gaan we sowieso niet doen. Maar wel belangrijke zaken als wapening, gevelisolatie, dakdichting… Dat zijn belangrijke aspecten uit het Besluit bouwwerken en leefomgeving (Bbl). We controleren dus alleen eisen die in de Bbl staan. Alles wat daarbuiten valt, daar doen wij als kwaliteitsborgers niks mee.”
Je hoeft dus echt niet de hele bouw te fotograferen, benadrukt Videler. “Uiteindelijk gaat het erom dat de kwaliteitsborger een gerechtvaardigd vertrouwen heeft. Dus als je als aannemer gewoon goed je bouw organiseert, goed communiceert, goede bouwkwaliteit realiseert, en dit ook nog een beetje vastlegt met certificaten en foto’s, dan kom je al een heel eind.”
Keuze voor kwaliteitsborger en Wkb-instrument
Er zijn momenteel zo’n zeventig bedrijven in de kwaliteitsborging actief. Het belangrijkste aspect bij de keuze voor een kwaliteitsborger is volgens Videler of je elkaar een beetje vertrouwt en prettig met elkaar kunt werken. “En dat is toch een kwestie van uitproberen en een eerste gesprek met elkaar hebben. Dat geldt voor aannemers richting kwaliteitsborgers, maar ook andersom.”
Met de keuze voor een kwaliteitsborger maak je ook meteen een keuze voor het te gebruiken Wkb-instrument. Want kwaliteitsborgers moeten een licentie krijgen om met een bepaald Wkb-instrument te mogen werken. “Dat zit aan elkaar vastgeklonken”, aldus Videler. “De meeste kwaliteitsborgers hebben licenties voor één of twee Wkb-instrumenten. De keuze voor een instrument hangt ervan af hoe groot de kwaliteitsborger is en wat voor soort projecten die doet.”
Uiteindelijk zal degene die een vergunning aanvraagt aan de voorkant van het traject een keuze moeten maken voor de kwaliteitsborger en daarmee ook voor het Wkb-instrument. “Aannemers kunnen op deze keuze invloed hebben als ze vroeg bij een project betrokken worden. Soms komen ze pas later in beeld en zullen ze het moeten doen met de keuze die de aanvrager gemaakt heeft. Het kan dus twee kanten op gaan.”
Op de bouwplaats
In aanloop naar de zomer spreken we Bert Videler weer, als de eerste aannemers kwaliteitsborgers op de bouwplaats ontvangen hebben. “Dan liggen de kaarten ongetwijfeld weer anders.”
- Lees ook deze artikelen over de Wkb.
Discussie zien we graag op Aannemervak, maar wel met respect voor elkaar. Wij vragen daarom om onder volledige naam te reageren. Lees onze andere regels voor discussie hier. Met het plaatsen van een reactie verklaart u zich akkoord met deze regels.