Als ze maar niet denken dat…

In de hal ligt de uitnodiging van de Familietafel op het dressoir. “Heb je je zusjes er al over gehoord”, had Jan ’s morgens gevraagd, toen ze zwijgend aan de eetkamertafel zaten tijdens het ontbijt, ieder verscholen achter hun eigen krant. “Waarover?” had ze gevraagd.

“De uitnodiging voor de Familietafel natuurlijk”, had hij geïrriteerd  geantwoord. “Nee”, had ze gezegd, terwijl ze deed of ze de verontwaardiging en het ongeduld in zijn stem niet had gehoord. “Nee, allebei niet. Ik heb Gerda de hele zomer niet gesproken, die kampeerde zes weken. Onderwijs hè!  En Aafke heeft er niets over gezegd toen we elkaar vorige week ontmoetten. Had dat gemoeten?”  “Ik hoop dat het geen gedoe geeft”, had hij gezegd. “Je vader heeft het buitengewoon goed met ze voor, misschien wel té”. “Ben jij het met hem eens?” Haar vraag had wat schrillig geklonken. “ Nou ja, het is de beslissing van je vader”. Jan stem was uitermate neutraal geweest, maar zij wist beter. “Zou jij het dan anders willen doen?” Ongeduldig was hij opgestaan “Anders willen doen, daar gaat het toch helemaal niet om. Pols jij je zusters nu maar. Dan komt er in ieder geval geen heisa. Het is al druk genoeg. Ik bel je nog wel. Ik ben in ieder geval niet met het avondeten thuis.” Na het dichtvallen van de deur, was het oorverdovend stil gebleven. Doodstil.

Ontmoetingsplek

“De Familietafel is een voorstel geweest van de Raad van Commissarissen. Met als intentie om een ontmoetingsplek te hebben als familie om met elkaar te spreken over de waarden en normen van ons bedrijf en onze familie. Hoe gaan wij met elkaar om, en waaróm doen wij dat zo? Misschien moeten wij de regels die we vinden vastleggen in een familiestatuut. Dan delen wij het leven als familie in de wetenschap dat wij tegen elkaar hebben uitgesproken en hebben vastgelegd wat er zowel zakelijk als privé belangrijk voor ons is en dan kunnen wij onszelf en elkaar hier aan houden. Een homogene bedrijfsfamilie met een homogeen familiebedrijf”.

Not amused

Haar vader is op dreef. Hij kreeg weer iets van het oude vuur in zich. Zijn stem klinkt krachtig en bezield. Ongelooflijk. Vier en tachtig jaar en nog zo scherp. Hij is niet kapot te krijgen, zei Jan altijd. Die zat er nu wat stil bij. Zou hij zich gepasseerd voelen? Het feit dat zij geen kinderen hadden, bleef ze toch achtervolgen. Jan was van die laatste vraag van Aafke, tijdens de Algemene vergadering van aandeelhouders in mei, not amused geweest. “Hun kinderen moeten ook een kans krijgen”, had hij thuis briesend gehoond. “Snotneuzen zijn het nog. Ze studeren niet eens. Hoe snel moeten ze in hun gespreide bedjes ondergestopt worden. Belachelijk. Verwende nesten”. “Dat valt toch wel mee”, had ze tegengesputterd. “ Zeker de kinderen van Gerda en Frits zijn niet verwend. De twee jongens van Aafke en Jos zijn wat luxer opgevoed, maar ja, wat wil je. Jos is hartstikke succesvol in zijn zakelijke carrière. Hij verdient zelf meer als genoeg. Als wij  kinderen hadden gehad, waren ze misschien nog wel meer verwend…” Jan had haar niet uit laten praten.  “Maar die hebben we niet, dus dat weten we niet”, had hij haar afgeblaft.

Kans

Ze zucht. Van de andere kant van de tafel kijkt Aafke haar aan. Ze straalt. Mijn zuster is hier heel blij mee, denkt ze. Nou, terecht misschien. Alhoewel, haar jongens kunnen natuurlijk ook een plek krijgen in de zaak van haar man Jan. En Gerda, haar andere zus, kijkt ernstig en bij alles wat haar vader zegt knikt ze hard. Het komt er op neer dat ze familiestatuten gaan maken, en ze richtten de “Familietafel” op. De kinderen krijgen een kans.

Betrokkenheid

De stem van haar vader nam haar weer mee: “Twee keer per jaar komt de familie bij elkaar om te spreken over de zakelijke hoedanigheden en wat dat betekent voor ons gemeenschappelijk bezit, ons prachtige bedrijf, waar Jan zo geweldig en succesvol  de leiding over voert.  Laten we dat niet vergeten. Zo’n familietafel is heel iets anders dan alleen “ja” kunnen zeggen op de Algemene vergadering van aandeelhouders. We zullen allemaal meer betrokken zijn, meer gezamenlijk kunnen delen, zowel de lusten als de lasten. En de kinderen zullen hier ook bij worden uitgenodigd. Als kennismaking met het familiebedrijf en de mogelijkheid te geven om hier in de toekomst hun carrières te maken, bij gebleken geschiktheid.”

Na de gloedvolle speech van haar vader was de koffie binnengebracht en de broodjes. Haar zusters waren zo verguld, ze straalden, ze gaven bijna licht. Iedereen sprak opgetogen met iedereen. Jan en zij waren wat stil, maar dat viel niemand op. Ze waren ook de eersten die naar huis gingen. Zwijgend zaten ze in de loodzware stilte van de auto. Bij het uitstappen zei Jan: “ Als ze maar niet denken dat ik naar de pijpen ga dansen van mijn schoonzusters en zwagers en nog minder naar die van mijn neefjes en nichtje. Als ze dat maar niet denken…”

Jeannette van den Ingh van Wijk is oprichter van Stichting Familie Talent en Bedrijf.