Bevlogen bimmer

BIM biedt de bouw voordelen. Het wordt volop geroepen, maar Peter Dikker van bouwbedrijf De Vree & Sliepen weet het na 7 jaar praktijkervaring zelf. Verhaal van een bevlogen bimmer. “Dit is de beste innovatie van de laatste 50 jaar in de bouw.”

“We bouwen momenteel een brede zorgschool met 21 appartementen. Deels voor de gemeente Tiel, deels voor woningstichting SVT. Die leveren we 2 maanden eerder op dan de planning was. Dat komt onder andere doordat we werken met BIM.”

Peter Dikker van De Vree & Sliepen in Tiel hoeft niet meer overtuigd te worden van de zegeningen van bouw informatie modellen. Zijn bedrijf heeft er baat bij. Is koploper. De directeur durft te stellen dat zijn bedrijf in Nederland ‘bimt in de eredivisie’. Geen loze woorden: De Vree & Sliepen was een van de bedrijven in een koplopergroep bouwers die een IPC-traject (Innovatie Prestatie Contract) heeft afgelegd in het kader van dit onderwerp. Het boekje met succesvoorbeelden en –cases ligt bij de drukker en verschijnt spoedig. Want deze opgedane kennis en ervaringen wil hij graag delen met collega’s.

Omschakeling

Een van die cases is een modepaleis in Tiel, een aantal jaar terug gebouwd. Dikker kan er met trots over vertellen. “Zwevende plafonds, veel krullen, dat hebben we volledig gebimd. Als regiovoorzitter van Bouwend Nederland heb ik destijds in dat pand een presentatie gehouden voor collega-aannemers om hen enthousiast te maken over BIM. Dat enthousiasme was er, maar de praktijk is wel wat halsstarriger, heb ik gemerkt. Het is voor een aannemer lastig om de omschakeling van 2d naar 3d te maken in de bedrijfsvoering. Bij een groot bedrijf gaat dat nog wel: daar worden gewoon twee man extra aangenomen die zich er in gaan verdiepen, maar bij een kleiner bedrijf is het toch de dga zelf die het moet doen. Dat zie ik niet snel bij ieder bedrijf gebeuren. Er zal dus een grote groep in 2d blijven werken, is mijn verwachting. Al zijn er dga’s van kleine bouwbedrijven die BIM hebben omarmt en het tot een succes weten te maken.”

Ervaring opdoen

Werken op basis van BIM begon voor De Vree & Sliepen – jaaromzet 20 miljoen – 7 jaar terug. Het onder de knie krijgen doe je als bedrijf niet zo maar, weet de directeur. “Ik weet niet of jij handig bent, maar als je voor de eerste keer een wand gaat stukadoren, gaat er van alles mis. Je bent de hechtprimer vergeten. Iets simpels. De tweede keer gebeurt je dat niet meer en weet je er dus al meer van. Na een tijdje kun je stukadoren. Het zijn allerlei foefjes die je moet leren, ervaring die je moet opdoen. Zo is het met BIM ook. Er zijn heel veel zaken waar je tegenaan loopt. Je moet de apparatuur op de juiste manier weten te benutten, voordat je er het maximale kunt uithalen wat er in zit.”

Commercieel

Voor Dikker is BIM een tweeledig verhaal: enerzijds commercieel, anderzijds technisch. Wat dat eerste betreft: hij kreeg een flinke meerwerkopdracht toen hij voor het al genoemde modepaleis het plafond met 1800 spotjes – dat aanvankelijk apart aanbesteed zou worden aan een top-interieurbouwer – kon visualiseren met BIM. “Licht aan, licht uit, zelfs dimmen kon. De opdrachtgever vond het fantastisch. Was meteen verkocht. Commercieel biedt het dus kansen. Je ziet ook steeds meer opdrachtgevers die in de uitvraag zetten dat je moet kunnen bimmen. Als er dan 4 of 5 aannemers meedoen aan een aanbesteding zitten er wel eens partijen bij waarvan ik weet dat ze helemaal niet kunnen bimmen. ‘We hebben een softwarepakket aangeschaft’, hoor ik dan, als ik daar een vraag over stel. Maar vergis je niet, want het is een specialisme op zich.”

Het voordeel voor die opdrachtgever: inzicht. Dikker vergelijkt het met een auto waarin je kunt zitten. Die je kunt voelen. Ervaren. Bij een gebouw kan dat niet, maar met een 3d-visualisatie krijgt de opdrachtgever een supergoed beeld van het eindresultaat.

Alles is inzichtelijk. De looks, maar ook het gevolg van keuzes voor materialen en installaties. “Een klant maakt een keuze voor een installatie. Uit het BIM rolt dan het energieverbruik, wel met enige marge natuurlijk. Is er een alternatief? Ook dat rolt er uit. Een gebouw voelen kan niet, maar het gaat wel langzaam naar die auto toe.”

Techniek

Daarnaast is er de technische kant, die “verschrikkelijk veel voordelen” biedt. Als iedereen mee ontwerpt, ontstaat een foutloos model door te clashen (het model geeft aan waar de knelpunten zich bevinden). De architect? Die gaat langzaam terug naar zijn creatieve rol, vindt Dikker. “Hij maakt het ontwerp, het omhulsel. Laat de technische uitwerking aan de constructeur en de aannemer. Een architect kan wat bedenken en een detailboek maken; het wordt vaak anders gebouwd. Er verandert altijd weer van alles. Ieder heeft zijn specialisme. We hebben 11 woningen gerenoveerd van label F naar A waarbij de hsb-bouwer is ingestapt in het bouwteam. Hij heeft al zijn elementen in het BIM gezet, met 0 fouten in het ontwerp. Super. Dat is ideaal en scheelt heel veel tijd en geld. Ook steeds meer leveranciers kunnen dat.”

Bij het huidige project, de brede zorgschool, zijn de w-installateur, e-installateur, vloerenleverancier en prefab elementenleverancier allemaal aan het bimmen. “Het product wordt uiteindelijk beter én goedkoper voor de klant. De uitvoerende partijen hoeven minder garantieklussen te doen omdat alle details kloppen. Geen detailboekje meer met maten die in het werk moeten worden nagemeten: ik kan op elke plaats een doorsnede laten zien. Hoe groot zijn de faalkosten in de bouw? Zullen we zeggen: 10 procent? We zitten nu bij de brede zorgschool, na de ruwbouwfase – waar de meeste faalkosten worden gemaakt – op 1 procent.”

Slapen

“Wat de investering voor mij verder ook rechtvaardigt, is dat ik altijd ’s nachts kan slapen. Als er prefab betonplaten worden geplaatst wil ik niet wakker liggen omdat ik er aan moet denken of alles wel goed komt. Ik ben van onderaf begonnen, en geloof me, dat wakker liggen gebeurt in de hele bouwkolom. Bij wijze van spreken kan ik zelf ’s avonds ter geruststelling even een clash control doen op de elementen en ik weet dat het goed komt. De bouw wordt rustiger, gemoedelijker. Je krijgt ketenpartners beter mee, om samen de zaken slim aan te pakken. Kijk, ik ben ondernemer, dus ik wil een goed product maken, zonder problemen nu en in de toekomst. Als ik dat doe, hoef ik me ook geen zorgen te maken om werk. Volgens mij is dat een slimme gedachte.”